El-İ'tilâf Fî Vücûhi'l-İhtilâf

Bir Osmanlı âlimi, Hadis ve Kırâat ilmindeki çalışmalarıyla öne çıkan Yusuf Efendizâde Abdullah Hilmi’nin tahkikli neşri gerçekleştirilen el-İ’tilâf fî vücûhi’l-İhtilâf adlı eseri, kırâat ilminin zor ve önemli meselelerinden biri olan tahrîrâtla ilgilidir. İstanbul Tarîkine mensûp İ’tilâf mesleğinin, kendi adıyla yani bu eserin ismiyle anıldığı Yusuf Efendizâde, İlm-i Kırâat eğitiminde azîmet metodunu benimsemiştir. İstanbul tariki tercihleriyle kaleme aldığı eserini konu esaslı yazmayıp, yeri geldikçe zor olan vecihleri ele almıştır. Mutlak olarak ifade edilen bazı vecihlerin geldiği tarikleri inceleyerek kaynaklarına ve nâkillerine izafe etmiştir. İmamların râvilerinden sonra gelen, “Tarîk” diye zikredilen isnad halkalarının mevsûkiyetini incelemiş, caiz ve memnû‘ olan kırâat vecihlerini beyan etmiştir. Yusuf Efendizâde eserinin başında da zikrettiği gibi, on kırâat imamının kırâatlerindeki bir takım vücûh ve rivâyet ihtilaflarını kapsayan bazı âyetleri, Kur’ân sûreleri tertibine göre toplamış ve Tayyibe-i Neşr Tarîki doğrultusunda ele almıştır.